Czy chcecie, aby Wasze dziecko w przyszłości sprawienie pisało i czytało, nie miało problemów w szkole i radziło sobie z wieloma czynnościami motorycznymi? Zachęcajcie je do przekraczania linii środkowej! Brzmi tajemniczo, ale tak naprawdę każdy z nas codziennie przekracza swoją linię środkową, nie zdając sobie nawet z tego sprawy. Nie wiemy o tym, ponieważ w dzieciństwie wyćwiczyliśmy te ruchy na tyle, że stały się zautomatyzowane i teraz wykonujemy je zupełnie nieświadomie.
Czytaj także: Rola zabawy w rozwoju dziecka
Istnieje wyimaginowana linia, która przebiega przez środek ciała.
Jeśli narysujesz taką linię zaczynając od głowy i kontynuując w dół, to jest to twoja linia środkowa (z ang. Midline).
Przekraczanie linii środkowej umożliwia nam poruszanie rąk, nóg i oczu jednocześnie, w poprzek, i po przeciwnej stronie ciała. Za każdym razem, kiedy wykorzystujesz jedną stronę ciała, aby zrobić coś po stronie przeciwnej (np. używasz swojej prawej ręki, aby sięgnąć po coś, co znajduje się po Twojej lewej) przekraczasz swoja linię środkową.
Przekraczanie linii środkowej jest ważnym elementem rozwoju każdego dziecka. Istnieją dwie strony ciała, i aby mogły one wspólnie pracować codziennie musimy przekraczać naszą wyimaginowaną linię środkową. Jest to umiejętność, której dzieci mogą uczyć się już w dzieciństwie (nawet, kiedy dziecko raczkuje używa jednocześnie przeciwnych stron swojego ciała).
Jak sprawdzić, czy dziecko ma trudności z przekraczaniem linii środkowej?
- Przy wykonywaniu czynności, które wymagają zmiany strony dziecko może „utknąć” w połowie drogi. Aby kontynuować, musi zmienić rękę lub przełożyć używany przedmiot z jednej ręki do drugiej.
- Aby dotrzeć ku przeciwnej stronie, nadrabia przez przesunięcie całego tułowia
Rozwój dwustronnej współpracy jest ważny dla rozwoju umiejętności poznawczych i może być ważnym czynnikiem zdolność dziecka do nauki. Musi zostać opanowane jeszcze przed nauką czytania, pisania i wielu innych aktywności ważnych w szkole i podczas zabawy. Słaba umiejętność przekraczania linii środkowej wpłynie na to, jak dziecko czyta (przy tej czynności śledzimy okiem tekst od lewej do prawej) i pisze (używamy dominującej ręki w poprzek strony do pisania). Te umiejętności wykorzystują obie półkule naszego mózgu.
Zdolność do przekraczania linii środkowej jest warunkiem odpowiedniej lateralizacji. U większość ludzi jedna półkula jest bardziej dominująca niż druga. Jeśli lateralizacja nie jest ustalona, taka osoba może mieć trudności w różnych dziedzinach życia: nie tylko takich jak pisanie, czytanie i rozwój języka, ale także podejmowanie decyzji i organizowanie czynności motorycznych.
Przekraczania linii środkowej nie jest łatwym zadaniem dla systemu neurologicznego. Wymaga wielu umiejętności, w tym: świadomości ciała, koordynacji ręka-oko, siły mięśniowej i co najważniejsze- komunikacji między dwiema półkulami mózgu. Według naukowców przekroczenie linii środkowej buduje w mózgu nowe ścieżki, które rozwijają umiejętności intelektualne i ruchowe.
Co możemy zrobić, aby pomóc dziecku przekroczyć linię środkową?
jest ważne, aby włączać działania promujące przejście linii środkowej w codzienne życie dziecka. W ten sposób można nauczyć dziecko jak poprawnie korzystać z obu stron ciała w tym samym czasie. Istnieją ćwiczenia, które mogą pomóc aby zachęcać wykorzystywanie umiejętności przekraczania linii środkowej:
10 zabaw na przekraczanie linii środkowej:
*
Zabawy w domu
1. Leniwe ósemki i myślenie o „x”
Symbol ,,X” jest podstawowy schematem organizacji przekraczania lateralnej linii środkowej dla mózgu. Rysowanie symbolu nieskończoności lub „Leniwej ósemki” umożliwia płynne przekraczanie wzrokowej linii środkowej, ponieważ aktywizuje jednocześnie prawe i lewe oko oraz integruje prawe i lewe pole widzenia.
2. Zabawa samochodzikami na dużej powierzchni.
Narysuj układ ulic na dużej kartce papieru lub ułóż na podłodze ścieżkę z klocków, aby dziecko mogło kierować po nich zabawkowym samochodem. Na takiej drodze należy umieścić wiele zakrętów i skrzyżowań, zachęcając dziecko, aby cały czas prowadziło samochód tą samą ręką.
3. Rysowanie oburącz
Rysowanie oburącz jest znanym ćwiczeniem terapeutycznym. Może mieć formę bazgrot lub lustrzanego obrazka.
4. Strzelanie do celu z pistoletu na wodę
Spróbujcie przewracać plastikowe kubeczki, zmyć kredę z tablicy itp. Pistolet powinien być trzymany oburącz a cel ustawiony po obu stronach strzelającego.
*
Ćwiczenia Fizyczne
5. Ruchy naprzemienne
To ćwiczenie podobne jest do maszerowania w miejscu. Kolejno porusza się jedną ręką i przeciwległą do niej nogą oraz drugą nogą i przeciwną ręką. Inna wersja to naprzemienne wymachy rąk lub skłony do przeciwnej strony ciała (dłoń do drugiej stopy lub ręka do przeciwnego kolana). Ruchy naprzemienne można wykonywać także na leżąco.
6. Krążenie szyją lub kręcenie młynków całym ciałem
Kręcimy głową wykonując pełny obrót (poruszanie głową do przodu i do tyłu nie jest zalecane).
*
Zabawki na Placu Zabaw
7. Kołowrotki i karuzele
Dla ćwiczenia przejścia linii środkowej na placu zabaw sprawdzą się wszystkie urządzenia, które umożliwiają wykonywanie pełnego krążenia ramion w obu kierunkach.
8. Gry obrotowe i manualne
Najlepiej jeżeli dziecko będzie korzystało z obu rąk jednocześnie lub przeciwnie- ograniczy się do użycia tylko jednej, dominującej ręki. To dodatkowe wyzwanie, które może uczynić zabawę bardziej atrakcyjną.
9. Drabinki siatki i ścianki wspinaczkowe
Wspinając się i wdrapując, dziecko musi używać jednocześnie obu rąk, sięgając po kolejny szczebelek. Często nie ma wyboru i aby nie stracić podparcia sięga po niego przeciwną stroną ciała.
*
Ćwiczenia na co dzień
10. Codzienne czynności wykonywane jedną ręką
Ćwiczenia na przekraczanie linii środkowej można też wykonywać przy okazji codziennych czynności. Wycieranie stołu, podlewanie kwiatów wężem ogrodowym czy mycie okien lub samochodu stanie się wspaniałym ćwiczeniem, jeśli poprosimy dziecko, aby do wykonania go użyło tylko jednej ręki, poruszając nią we wszystkich kierunkach.
Czytaj też: Wspólne ćwiczenia na placu zabaw